بررسی ماکزیمم سازی سود بانک با توجه به ترکیب سپرده های جذب شده دیداری و مدت دار)مورد مطالعه:بانک انصار استان فارس( چکیده این پژوهش به دنبال آن است که بتواند با نحوه جذب و ترکیب سپرده های مختلف بانکی سود بانک را به حداکثر برساند.روش -علیرضا آغاز -دکتر سلمان عباسیان نقنه -دانشجوی کارشناس ارشد مدیریت دولتی -مدیریت مالی دانشگاه آزاد اسالمی واحد دهاقان -استاد راهنما دانشگاه آزاد اسالمی واحد دهاقان تحقیق این پژوهش توصیفی -پیمایشی با ماهیت کاربردی و از لحاظ زمان مقطعی می باشد.در این پژوهش جامعه اماری متشکل از 07 نفر از مدیران و معاونین بانک انصار استان فارس می باشد. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید.برای تجزیه و تحلیل از روش مقایسات زوجی و تلحیل سلسله مراتبی AHPاستفاده شده است.نتایج این تحقیق نشان داد که سپرده قرض الحسنه بیشترین درآمد زایی را برای بانک می تواند به ارمغان بیاورد. کلمات کلیدی: سود سپرده بانک دیداری مدت دار The study of the bank profit maximization with respect to the composition of visual and term deposits (Case study: Ansar Bank of Fars province( alireza aghaz ;Salman Abbasian-Naghneh (Ph.D.) Master Student Financial Management Islamic Azad University Dehaghan thesis advisor islamic azad university dehaghan branch abstract This study seeks to provide a method of assimilation of bank deposit interest to maximize This study is descriptive and functional nature of the cross is -Pymayshy The study population consisted of 70 directors and deputy Ansar Bank of Fars province. Grdyd.bray required data collected through analysis of paired comparisons method and AHP hierarchical Tlhyl use. Results of this study showed that the most revenue for the bank deposit loan can bring Keywords: income, savings, bank, visual time 4
.مقدمه دومین همایش بین المللی مدیریت و فرهنگ توسعه امروزه با پولی شدن اقتصاد ها و در نتیجه جدا شدن پس انداز کنندگان از سرمایه گذاران الزم است ابزارهایی به منظور انتقال وجوه افرادی که دارای مازاد هستند به افرادی که با کسری مواجه اند وجود داشته باشد. در حقیقت بازارهای مالی )نظیر بازار سهام واوراق مشارکت( و نهادهای مالی )مثل بانکها و موسسات مالی و...(به عنوان اجزا اصلی سیستم مالی وظیفه انتقال وجوه از افرادی که دارای مازاد هستند به افرادی که باکسری موجه اند را بر عهده دارند. به عبارت دیگر ابزارهای مالی برای انتقال پس انداز ها و تبدیل آنها به سرمایه گذاری و واسطه های مالی هستند. بازارهای مالی بازارهایی هستند که در آنها دارایی های مالی مبادله می شوند.بر خالف دارایی های حقیقی یا دارایی های فیزیکی )ملموس( دارایی های مالی نوعی حق یا ادعای یک واحد اقتصادی از دیگر واحد های اقتصادی تلقی می شود.دارایی حقیقی برای دارنده اش خدمات فیزیکی ارایه می کند اما دارایی مالی به عنوان ذخیره ارزش عمل می کند و دارنده ی آن انتظار دریافت درآمد از آن را در آینده دارد.)بانک مرکزی 77 ( در بازار های مالی اغلب کشورها بانک ها نقش مهمی در این راستا ایفا کرده اند و در تسریع منظم چرخه اقتصادی از طریق منابع مالی جهت طرح های عمرانی و ایجاد و توسعه واحد های تولیدی و طرح های اشتغال زا و اتمام طرح های نیمه تمام جایگاه ویژه ایی را به خود اختصاص داده اند. از آنجا که بانک ها موسسات انفاعی هستند و قسمت اعظم منابع خود را را زا محل سپرده های سرمایه گذاران خود تامین می کنند لذا تصمیم سپرده گذاران در مورد انتخاب سبد داراییشان می تواند تاثیر به سزایی بر حجم سپرده ای بانک داشته باشد.)اژدری 70 73 ( از آنجا که بانکها بخش عمده منابع خود را از محل سپرده های سپرده گذاران خود تامین می کنند و از طرفی تصمیم گیری بانک برای تعیین ظرفیت نوع سپرده موضوع مهمی می باشد در این تحقیق به ارایه روشی برای محاسبه ظرفیت یا درصد تخصیص انواع مختلف سپرده داده می شود. تعاریف و ابعاد شکی نیست که بانکها در جایگاه واسطة وجوه نقش مهمی در تجهیز سرمایههای نقدی و هدایت آنها بهسمت فعالیتهای مول د دارند. بانکها به کمک شعبههای گسترده و با استفاده از انواع سپردههای بانکی وجوه مازاد بر نیاز خانوارها شرکتها و مؤسسهها را گرد آورده در اختیار تولیدکنندگان و فعاالن اقتصادی قرار میدهند. یکی از متغیرهای اساسی و حساس در فعالیتهای بانکی تصمیمگیری روی نرخ سودهای بانکی است. همانطور که تصمیم صحیح و منطقی در تغییر نرخ سود بانکی بازار پول و سرمایه را در جهت حرکت بهسمت اشتغال کامل به تعادل میرساند تصمیم نادرست و غیرمنطقی بازارها را مختل کرده باعث رکود یا تورم یا رکود توأم با تورم میشود. پیچیدگی مسأله از آن ناشی میشود که بهطور معمول هر تصمیم روی تغییر نرخ سود بانکی بازتابهای متفاوت و متقابل در دو طرف عرضه و تقاضای منابع بانکها دارد. )خفتان پژوه 73 : ( مطالعه تاریخ بانکداری ایران نشان میدهد که چه پیش از انقالب و چه پس از آن تعیین نرخهای سود بانکی )سپردهها و تسهیالت( یا تعیین حداقل و حداکثر آنها بهصورت دستوری و بهوسیلة شورای پول و اعتبار بوده است و بررسی تحلیلی نرخهای تعیینشده با توجه به متغیرهای کالن اقتصادی بیانگر آن است که تصمیمهای شورای پول و اعتبار نه برای رسیدن به نرخ تعادلی بلکه بیشتر برای حل مشکالت مقطعی بوده است. امروزه بانکداری یکی از مهمترین بخشه یا اقتصادی به شمار میآید. بانکها با سازماندهی و هدایت دریافتها و پرداختها امر مبادالت تجاری و بازرگانی را تسهیل کرده باعث گسترش بازارها و رشد و شکوفایی اقتصاد میشوند. از طرف دیگر با تجهیز 43
پساندازهای ریز و درشت و هدایت آنها به سمت بنگاهه یا تولیدی و تجاری او ال سرمایههای راکد و احیانا مخر ب اقتصادی را به عوامل مول د تبدیل میکنند و ثانیا عوامل دیگر تولید را که به جهت نبود سرمایه بیکار بودند یا با بهرهو یر سمت اشتغال کامل با بهرهو یر تصمیمهای اقتصادی بانکه یا باال تثبیت اقتصاد در سطح کالن به تنظیم بخشه یا و صنعت بانکداری مترت ب است که نظام بانکی در بخشه یا پایینی کار میکردند به سوق میدهند و سرانجام بانکها که یکی از عوامل مهم سیاستهای پولی و مجریانی برای مرکزی هستند با قبض و بسط اعتبارات بانکی و هدایت وجوه از بخشی به بخش دیگر گذشته از اقتصادی نیز میپردازند.روشن است که آثار و نتایج پیشین هنگامی بر نظام بانکی اساسی تجهیز منابع اعطای تسهیالت ارائه خدمات حساب جاری و تنظیم سیاستهای پولی و بانکی به صورت جامع منطقی کارآمد و پویا عمل کند. پس از پیروزی انقالب اسالمی و تغییر نظام بانکی یکی از اشکاالتی که درباره بانکداری بدون ربای جمهوری اسالمی ایران مطرح میکنند عدم جامعی ت و ناکارآمدی بخش تجهیز منابع نظام بانکی است. )موسویان 73 :3-0( یکی از مقوله های اساسی که در مدیریت بازرگانی مدیران با آن سروکار دارند. بازرگانی و تجارت بین الملل است. بانک و بانکداری در این زمینه نقش اصلی را ایفا میکند. سپرده از مفاهیم مهم در بانکداری است و به مجموع اسکناس و مسکوک که افراد به بانک می سپارند گفته میشود. این سپرده ها در نزد بانکها هیچگاه صورت اسکناس ندارد. هرچند که سپرده مهم ترین پول در سیستم بانکی است ولی از دیدگاه یک بانک سپرده مشتریان او به هیچ وجه پول محسوب نمی شود. هنگامی که بانکها در قرض دادن منابع مالی خود تحت نظارت و کنترل باشند تمایل چندانی به جذب سپرده بیشتر ندارند. سپردهای که دارایی مشتریان بانک محسوب می شود نمیتواند در همان زمان بخشی از دارایی بانک نیز محسوب گردد این سپرده دارایی شخص و بدهی بانک محسوب میشود. ولی وامی که بانک به اشخاص می پردازد بدهی اشخاص و دارایی بانک محسوب میشود.اگر بانک عمل نماید: این -چک دریافتی را به حساب خود در همان بانک یا بانک دیگری واریز نماید. -چک را نقد نموده و مقداری اسکناس و مسکوک از بانک خارج و وارد جریان نماید. وام را با چک به شخص پرداخت نماید او می تواند به دو صورت اگر مبلغ وام بهوسیله چک از حساب وام گیرنده به حساب شخص دیگری در همان بانک واریز شود تغییری در وضع کلی سپردههای بانک اتفاق نمیافتد از نظر بانک حساب سپرده یک مشتری کاهش و در همان لحظه حساب سپرده مشتری دیگر افزایش مییابد. اگر مبلغ وام بهوسیله چک از بانک خارج شود و به بانک دیگری واریز شود در سیستم بانکی ذخیره وامدهنده کاهش و بانک گیرنده افزایش مییابد. )حاجی نبی 733 : ( انواع سپرده ها در یک تقسیم بندی ک یل -پرده قرض الحسنه جاری )دیداری( انواع سپرده ها به سه گروه زیر تقسیم می شود. این حساب از جهت ماهیت حقوقی و کیفیت عمل همانند سپرده دیداری در بانکهای سنتی است. اشخاص حقیقی و حقوقی با افتتاح حساب جاری وجوه اضافه بر نیاز خود را به بانک سپرده دسته چک دریافت می کنند تا در وقت مناسب با استفاده از خدمات حساب جاری در مبادالت پولی خود استفاده کنند و از آنجا که انگیزه سپرده گذاران این حساب نگهداری وجوه و تسهیل در مبادالت پولی این از طریق خدمات بانکی است به کارگیری تعبیر قرض الحسنه صحیح نمی باشد. به نظر می رسد اطالق عبارت بر این حسابها ناشی از این پندار است که هر قرض بدون بهره ای )قرض الحسنه( است در حالی که این اشتباه است. مطابق مضمون آیات و روایات قرض الحسنه جایی است که قرض دهنده برای کسب اجر معنوی به فرد نیازمندی کمک کرده و به او قرض بدون بهره می دهد. 44
س- دومین همایش بین المللی مدیریت و فرهنگ توسعه بنابراین اگر قرض دهنده با اغراض دیگری چون حفظ پول تسهیل در معامالت نقل و انتقال وجوه و... مبلغی را به بانک یا غیر آن قرض دهد اگر چه قرض بدون بهره هست و از نظر اسالم مجاز و مشروع می باشد لیکن عنوان )قرض الحسنه( بر آن صدق نمی کند و چنانچه گذشت غالب سپرده گذاران حساب جاری با چنین اغراضی سپرده گذاری می کنند. )مهدوی 73 : 3( -سپرده قرض الحسنه پس انداز حساب پس انداز از سپرده های رایج نظامهای بانکی است. ویژگی آن این است که اشخاص حقیقی و گاهی حقوقی وجوه اضافه بر هزینه ه یا جاری خود را برای مدت نامعین به چنین حسابی واریز کرده در برابر آن دفترچه دریافت می کنند تا هنگام نیاز با برنامه ریزی وجوه مذکور را دریافت کنند. ماهیت چنین سپرده ای قرض است و در بانکهای سنتی عموما به آنها بهره می پردازند. در بانکداری بدون ربا پرداخت بهره ممنوع است لیکن برای ترغیب سپرده گذاران جوایزی در نظر می گیرند. این جوایز که بدون تعهد و قرارداد قبلی پرداخت می شود به صورت غیر ثابت )نقدی و جنسی( است و از طریق قرعه بین صاحبان حساب توزیع می شود. از آنجا که معموال صاحبان این نوع سپرده ها عالوه بر نگهداری وجوه قصد کمک به بانک در اعطای قرض الحسنه و شرکت در ثواب معنوی آن عمل مقدس دارند اطالق )سپرده قرض الحسنه(به این حسابها به جا و شایسته است. )مهدوی 73 : 3( 7 پرده های سرمایه گذاری مدت دار بسیاری دارای سرمایه ه یا نقدی هستند که به علل مختلف عالقه یا توان به کارگیری آنها را ندارند. به این جهت سراغ موسساتی می روند که بتواند عالوه بر حفظ سرمایه سودی در اختیار آنها قرار دهد. بانکهای سنتی در قالب سپرده های ثابت وجوه مذکور را جذب کرده عالوه بر تعهد باز پرداخت اصل آنها متناسب با مدت زمان سپرده گذاری به صاحبانشان بهره می پردازند. از آنجا که ماهیت حقوقی این نوع سپرده ها قرض با بهره و از مصادیق روشن ربا بود در قانون بانکداری بدون ربا تغییر بنیادی یافت. چنانچه در مواد سه تا شش قانون بانکداری بدون ربا آمده بانکها وجوه سپرده های سرمایه گذاری مدت دار را در قالب حقوقی عقد )وکالت( از صاحبان آنها تحویل گرفته و به عنوان وکیل سپرده گذاران در امور مشارکت مضاربه اجاره به شرط تملیک معامالت اقساطی مزارعه مساقات سرمایه گذاری مستقیم معامالت سلف و جعاله به کار می گیرند. بانکها می توانند اصل سپرده های سرمایه گذاری مدت دار را تعهد یا بیمه نمایند و منافع حاصل از عملیات مذکور را طبق قرارداد متناسب با مدت و مبلغ سپرده با رعایت سهم منابع بانک پس از کسر هزینه ها و حق وکالت بین صاحبان سپرده تقسیم می کنند. در این حسابها اگر چه میزان سود از ابتدا معلوم نیست اما به سبب وسعت عمل و تنوع معامالت اطمینان هست که سود منابع عاید این وجوه خواهد شد بطوریکه بانک می تواند قبل از حسابرسی کامل به آنها سود علی الحساب بپردازد. سپرده های سرمایه گذاری مدت دار به دو صورت کوتاه مدت و بلند مدت می باشد. سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت به صورت دفترچه نگهداری می شود و با حداقل ده هزار ریال که برای بار اول حداقل سه ماه نزد بانک باقی بماند افتتاح می گردد. صاحب حساب با ارائه دفترچه هر زمان می تواند- با رعایت سه ماه اول و نیز با در نظر گرفتن این که سود به نسبت کمترین مانده در هر ماه تعلق خواهد گرفت- از وجوه خود برداشت و یا مجددا وجوهی را به حساب خود اضافه نماید. تمدید مدت این گونه سپرده ها بعد از سه ماه اول یک ماه یک ماه و خود به خود طبق قرار داد اولیه خواهد بود و نیازی به مراجعه مجدد برای تمدید نیست. سپرده های سرمایه گذاری بلند مدت به صورت برگه سپرده از طرف بانکها با حداقل مبلغ یک میلیون ریال و از جهت مدت یک ساله دو ساله سه ساله و پنج ساله پذیرفته می شود. پس از سررسید تمدید سپرده به مدتهای بیشتر با تابعی از ضریب سه ماه میسر خواهد بود. پیداست اساس سپرده های سرمایه گذاری مدت دار را )نظریه وکالت( تشکیل می دهد. )مهدوی 73 : 3( 45
پیشینه دومین همایش بین المللی مدیریت و فرهنگ توسعه رسول اژدری )70( در پایان نامه خود تحت عنوان"بررسی تأثیر مهارت های مدیریتی رؤسای شعب بانک تجارت شهر تهران بر میزان سود آوری آن ها" به بررسی این که آیا رؤسای شعب بانک تجارت بر اساس ضوابط خاصی انتخاب شد ه اند و وجود آن ها در سودآوری شعب چه نقشی را ایفا می کند پرداخت. در پاسخ به دو سوال فوق ابتدا ضابطه خاص در انتخاب روسای شعب بر اساس مالکهای مورد نظر بانک که در فرمهای ارزیابی مدیران بانک مشخص شده اند معین گردید. و سپس این مدیران بر اساس این معیارها مورد ارزیابی قرار گرفتند بر این معیارها عوامل دیگری چون سطح تحصیالت و دور ه های آموزشی گذرانده شده و سابقه خدمتی نیز که بدون شک از عوامل بسیار مهمی در انتخاب افراد جهت تصدی پستهای مهم هستند اضافه شد و نتیجه این ارزیابی ها با سود و زیان که اصل عملیات شعب می باشد با استفاده از روشهای آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تجزیه و تحلیل ها بیانگر این بود که آیا این انتخابها بر اساس ضابطه صورت گرفته اند یا نه و میزان ارتباط شخص روسای شعبه را با سودآوری و جمع آوری سپرده ها مشخص کرده و سپس بر اساس این یافته ها پیشنهادهای الزم ارائه گردید. رازانی )73( در پایان نامة خود با عنوان " بررسی و معرفی روش های جدید و مؤثرجذب منابع مالی در شعب بانک تجارت استان لرستان" به بررسی عوامل مؤثر در جذب منابع مالی در گروه بانکی تجارت در استان لرستان از قبیل: ارائه تسهیالت سهل تر فضای فیزیکی مطلوب تجدید نظر در شیوه جوائز اهمیت قائل شدن برای مشتری قوانین و مقررات مناسب جذب منابع بلند مدت و... نموده است و همچنین به بررسی میزان رقابت پذیری بین گروه های بانکی کشور بررسی روند و همچنین عملکرد بانک مزبور با سایر گروه های بانکی پرداخته است. به طور کلی در این تحقیق روش توصیفی- پیمایشی مورد استفاده قرار گرفته است. خضرا )733( در مقاله ای تحت عنوان " عوامل مؤثر بر تجهیز منابع مالی کشور " عوامل فن آوری اطالعات و ارتباطات مهارت نیروی انسانی شاغل در بانک ها تنوع و کیفیت خدمات بانکی رضایت مشتریان از کارکنان و مطلوبیت محیط داخلی و محل استقرار شعب در بانکداری نوین ابزارهای مهمی هستند که برای جذب بهینه منابع پولی از آنها استفاده می شود. قندهاری و همکاران )7( در تحقیقی با عنوان "ارائه الگویی برای افزایش سود در انتخاب تأمین کننده با استفاده از فرآیند تحلیل سلسه مرابی و مسأله ی تخصیص" به بررسی مشکالت مربوط به توانایی تولید همزمان تامین کنندگان می پردازد. در این تحقیق ایده ای نوآورانه در صنعت سنگ داده شده است به طوری که با استفاده از وزن های به دست آمده از روش های انتخاب )فرآیند تحلیل سلسله مراتبی( و قرار دادن این وزن ها در جدول روش های تخصیص منابع )الگوریتم مجارستانی( هر ماده اولیه جهت دستیابی به بیشترین سود ممکن به یک تامین کننده تخصیص داده شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که زمانی که یک کارخانه یا شرکت برای تامین دسته ای از مواد اولیه ی خود با محدودیت هایی از سوی تأمین کنندگان مواجه می گردد و نیز توانایی پاسخ همزمان به تمام نیازها را ندارند می تواند از این مدل بهره جوید. مدل مفهومی تحقیق این تحقیق به دنبال ارائه روشی مناسب برای بودجه بندی سپرده اسالمی با رویکرد افزایش درآمد بانک می باشد پس مدل مفهومی تحقیق به صورت زیر می باشد. تجهیز منابع مناسب افزایش درآمد بانک سوال اصلی تحقیق 46
چگونه می توان روشی مناسب برای تعیین درصد جذب انواع سپرده جهت تجهیز منابع با هدف افزایش درآمد بانک معرفی کرد سؤاالت فرعی -چگونه می توان نظرات خبرگان را در مدل بدست آمده ادغام کرد -درصد جذب انوع سپرده با در نظر گرفتن نظر مدیران و کارشناسان بانک و سودآوری بانک چگونه است -اولویت بندی انواع سپرده با هدف بیشینه سازی سود بانک به چه صورت می باشد -آیا اولویت بندی سپرده ها و در نظر گرفتن وزن خاص جهت جذب آنها تاثیری در سود آوری بانک دارد -اولویت بندی سپرده ها و درصد جذب تجهیز منابع در بعد سپرده کوتاه مدت به چه صورت می باشد وا- لویت بندی سپرده هاو درصد جذب تجهیز منابع در بعد سپرده بلند مدت به چه صورت می باشد روش تحقیق و ابزار گردآوری اطالعات این تحقیق توصیفی-پیمایشی با ماهیت کاربردی و از لحاظ زمانی مقطعی می باشد. در این تحقیق روش پیمایشی جهت گرد آوری داده ها استفاده خواهد شد لذا آن را می توان در زمره تحقیق های میدانی قرار داد. جامعه آماری این تحقیق مدیران و معاونین بانک انصار می باشد. ابزار گردآوری اطالعات پرسشنامه و فیش برداری می باشد. این تحقیق به صورت سرشماری انجام می شود. پرسشنامه ها برای انجام مقایسات زوجی بین جامعه آماری توزیع می شود و در صورت تأیید نرخ ناسازگاری پرسشنامه ها از آنها برای تجزیه تحلیل اطالعات استفاده می شود. روایی و پایایی پرسشنامه روش های متفاوتی برای تعیین روایی پرسش نامه وجود دارد که می توان به روایی محتوا روایی مالکی و روایی سازه اشاره نمود. در این پژوهش از روایی محتوایی که به قضاوت صاحب نظران بستگی دارد استفاده شده است.. برای پرسشنامه مقایسات زوجی به جای پایایی نرخ ناسازگاری استفاده می شود و اگر نرخ فوق کمتر از 7 درصد باشد نظرات پرسش شوندگان قابل پذیرش خواهد بود. که در این تحقیق با بررسی نرخ ناسازگاری آن و بدست آوردن عدد کمتر از 7 درصد به این نتیجه رسیدیم که نظر پرسش شوندگان قابل پذیرش می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها دراین تحقیق ازکه ازروش تحلیل فرآیند سلسله مراتبی استفاده می شودنیازبه مقایسات زوجی توسط خبرگان داردوبرای حل مسئله گام به گام الگوریتم فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تجزیه تحلیل و نتایج به دست می آید. الگوریتم AHP اکنون با روش AHP مسأله را تحلیل کرده و آن را به چند قسمت ساده تر تجزیه می کنیم. پس از آن که گزینه ها و شاخص ها مشخص شد بین شاخص ها مقایسات زوجی انجام می دهیم. در گام بعد برای هر شاخص بین گزینه ها مقایسات زوجی انجام می دهیم. سپس از الگوریتم زیر پیروی می کنیم: الف( به هنجار کردن ماتریس مقایسات زوجی 47
ب( به دست آوردن میانگین حسابی هر سطر ماتریس به هنجار شده ی مقایسات زوجی )که به آن وزن های نسبی گفته می شود( ج( ضرب وزن های نسبی شاخص ها در میانگین حسابی گزینه ها د( رتبه بندی کردن گزینه ها پس از این مرحله به سراغ سنجش نرخ ناسازگاری می رویم. برای این کار گام های زیر را طی می کنیم: گام. محاسبه ی بردار مجموع وزنی :)WSV( ماتریس مقایسات زوجی ) D (را در بردار وزن های نسبی ضرب کنید. به بردار به دست آمده بردار مجموع وزنی گفته می شود. WSV = D W گام. محاسبه ی بردار سازگاری :)CV( عناصر بردار مجموع وزنی را بر بردار وزن های نسبی تقسیم کنید. به بردار حاصل بردار سازگاری گفته می شود. گام 7. محاسبه ی بزرگترین مقدار ویژه ی ماتریس مقایسات زوجی ( max λ(: برای محاسبه ی بزرگترین مقدار ویژه ی ماتریس مقایسات زوجی میانگین عناصر بردار سازگاری محاسبه می شود. گام. محاسبه ی شاخص ناسازگاری :)II( گام 3. محاسبه نرخ ناسازگاری :)IR( 0 3 7 شاخص ناسازگاری به سان زیر حساب می شود. II = λ max n n نرخ ناسازگاری به سان زیر حساب می شود: IR = II IRI در این جا IRI )شاخص ناسازگاری تصادفی( مقداری است که از جدول زیر استخراج می شود. مقادیر این جدول بر پایه ی شبیه سازی تعداد زیادی از ماتریس های مقایسات زوجی n n به دست آمده است. 7 3 جدول )( شاخص ناسازگاری تصادفی n IRI 7 7 7533 75 5 5 57 5 5353 اگر نرخ ناسازگاری کوچکتر یا مساوی 75 باشد )0. IR ( در مقایسات زوجی سازگاری وجود دارد و می توان کار را ادامه داد. اگر نه تصمیم گیرنده باید در مقایسات زوجی بازنگری کند. گفتنی است که برای پر کردن ماتریس مقایسات زوجی مقیاس تا به کار برده می شود تا اهمیت نسبی هر عنصر نسبت به عناصر دیگر در رابطه با آن ویژگی مشخص شود. سن زیر 77 سال جدول ) (توزیع فراوانی نمونه بر حسب سن فراوانی درصد 7 7-77 باالی 7 سال جمع کل 37 77 77 70 7 07 48
جدول )3( توزیع فراوانی نمونه بر حسب درجه تحصیالت درصد فراوانی تحصیالت 7 فوق دیپلم 30 7 لیسانس 7 فوق لیسانس و باالتر 77 07 جمع کل سابقه خدمت زیر 7 سال جدول )4( توزیع فراوانی نمونه بر حسب سابقه خدمت فراوانی درصد 7 7 77 درصد 7 3 3 7-7 77-7 جمع کل رده شغلی رییس شعبه معاون شعبه مدیر استان و معاونین 07 جدول )5( توزیع فراوانی نمونه بر حسب سابقه خدمت فراوانی 7 77 قرض الحسنه جاری مدت دار 07 جدول )6( مقایسه زوجی سه سپرده اصلی جاری قرض الحسنه 7/7 /77 /0 /7 مدت دار 3/30 0/3 جمع کل سپرده قرض الحسنه جاری مدت دار جدول )7( وزن نسبی سپرده های اصلی وزن نسبی)ارزش نسبی( اولویت 7 /70 /737 /70 جدول )8( مقایسه زوجی سپرده جاری سپرده جاری با دسته چک سپرده جاری با دسته چک سپرده جاری بدون دسته چک 7/ 77/ سپرده جاری بدون دسته چک 49
جدول ) 9 (اوازن نسبی سپرده جاری سپرده جاری اوازن اهمیت اولیه وزن گروه سپرده جاری اوازن اهمیت نهایی اولویت /7 /737 سپرده جاری با دسته چک 03/ /7070 /737 سپرده جاری بدون دسته چک 7/ بلند مدت جدول )0( مقایسه زوجی سپرده مدت دار کوتاه مدت بلند مدت کوتاه مدت /3 /70 سپرده مدت دار کوتاه مدت اولویت جدول) ( اوازن اهمیت نهایی سپرده بلند مدت و کوتاه مدت اوازن اهمیت نهایی وزن گروه سپرده مدت دار اوازن اهمیت اولیه /730 /70 /373 /7 /70 /33 بلند مدت جدول )( مقایسه زوجی سپرده کوتاه مدت نه ماهه شش ماه سه ماهه یک ماهه روز شمار روز شمار /0 7/03 7/ 7/0 7/ یک ماه /73 /7 /0 0/ سه ماهه /0 /7 /7 0/ شش ماهه /7 /7 / 0/ نه ماهه /7 /7 /3 جدول )3( اوازن اهمیت نهایی سپرده کوتاه مدت سپرده کوتاه مدت اوازن اهمیت اولیه وزن گروه سپرده کوتاه اوازن اهمیت اولیه اولویت مدت /77 /730 /33 روز شمار /7 /730 /03 یک ماهه 7 /773 /730 /37 سه ماهه /770 /730 /777 شش ماهه 3 /773 /730 /70 نه ماهه 50
جدول )4( مقایسه زوجی سپرده بلند مدت پنج ساله چهار ساله سه ساله دو ساله یک ساله یک ساله / 7/733 /7 /0 7/ دو ساله /7 /73 /0 7/ سه ساله / /0 /3 7/ چهار ساله /7 /3 /3 7/ پنج ساله /70 / / سپرده بلند مدت جدول )5( اوازن اهمیت نهایی سپرده های بلند مدت اوازن اهمیت اولیه وزن گروه سپرده بلند مدت اوازن اهمیت نهایی اولویت /773 /7 /77 یک ساله /777 /7 / دو ساله 7 /777 /7 /3 سه ساله /770 /7 / چهارساله 3 /77 /7 /77 پنج ساله نتایج تحقیق این پژوهش که کاربردی و ماهیتا جزء پژوهش های توصیفی-پیمایشی و از لحاظ زمانی مقطعی می باشد به منظور بررسی ماکزیمم سازی سودبانک باتوجه به ترکیب سپردههای جذب شده دیداری ومدت دار )مطالعه موردی: بانک انصاراستان فارس(انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیر استان و معاونین و کلیه مدیران و معاونین شعب بانک انصار استان فارس است که به تعداد آنها پرسشنامه توزیع شد. ابزار اندازه گیری تحقیق پرسشنامه محقق ساخته مقایسات زوجی بود که مورد استفاده قرار گرفت. برای اندازه گیری روایی پرسشنامه ها از شاخص نرخ ناسازگاری استفاده گردید که مقدار آن کمتر از 7/ برآورد گردید و در نتیجه مقایسات زوجی تأیید گردید. نتایج تحقیق وزن هر کدام از سپرده اصلی و هر کدام از زیر شاخه های آن را نشان داد که از بین سه سپرده اصلی سپرده قرض الحسنه دراولویت اول سپرده جاری دراولویت دوم وسپرده مدت داردراولویت سوم از لحاظ اهمیت درآمد زایی قرار می گیرد که بترتیب قرض الحسنه /70 درصد جاری با دسته چک /7 درصد جاری بدون دسته چک 0/70 درصد سپرده روزشمار /7 درصد سپرده یک ماهه / درصد سپرده سه ماهه 7/3 درصد سپرده شش ماهه 7/0 درصد سپرده یک ساله 7/3 درصد سپرده نه ماهه 7/3 درصد سپرده دو ساله 7/7 درصد سپرده سه ساله 7/ درصد سپرده چهار ساله 7/0 درصد و سپرده پنج ساله 7/ درصد از کل تجهیز منابع را به خود تخصیص می دهند 5
نتایج سواالت تحقیق: در این تحقیق روش که برای تعیین درصد جذب تجهیز منابع بانکی از نظر محقق مطلوب بوده است روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی می باشد که از مقایسات زوجی و نظر مدیریان و معاونین بانکی در این تحقیق استفاده می شود.و با این روش ما از نظرات خبرگان که مدیران و معاونین بانک انصار می باشند نیز استفاده شد. سپردهها به طور کلی شامل سه دسته سپردههای قرض الحسنه سپرده جاری و سپرده مدت دار می باشد. سپرده قرض الحسنه با وزن )اهمیت نسبی( 7/70 در اولویت اول سپرده جاری با وزن 7/737 در اولویت دوم و سپرده مدت دار با وزن 7/70 در اولویت سوم قرار می گیرد.درصد جذب سپرده قرض الحسنه /70 درصد سپرده جاری 7/37 درصد و سپرده مدت دار 0/ درصد از تجهیز منابع بانکی می باشد. سپرده های جاری شامل سپرده های جاری با دسته چک و جاری بدون دسته چک می باشد که سپرده جاری با دسته چک اولویت اول و سپرده جاری بدون دسته چک اولویت دوم را می گیرد. درصد جذب هر کدام از سهم سپرده های جاری عبارت است از جاری با دسته چک 0/3 درصد و جاری بدون دسته چک 7/ درصد. و درصد جذب هر کدام از سپردههای جاری از کل تجهیز منابع بصورت زیر می باشد: جاری با دسته چک /7 درصد و جاری بدون دسته چک 0/70 درصد. سپرده های مدت دار شامل سپرده های کوتاه مدت و سپرده های بلند مدت می باشد که سپرده کوتاه مدت اولویت اول و سپرده بلند مدت اولویت دوم را می گیرد. درصد جذب هر کدام از سهم سپرده های مدت دار عبارت است از کوتاه مدت 37/3 درصد و بلند مدت /33 درصد. و درصد جذب هر کدام از سپردههای مدت دار از کل تجهیز منابع بصورت زیر می باشد: کوتاه مدت 3/0 درصد و بلند مدت / درصد. سپرده های کوتاه مدت شامل سپرده های روزشمار یک ماهه سه ماهه شش ماهه و نه ماهه می باشد که سپرده روزشمار اولویت اول یک ماهه اولویت دوم سه ماهه اولویت سوم شش ماهه اولویت چهارم و نه ماهه اولویت پنجم را می گیرد. درصد جذب هر کدام از سهم سپرده های کوتاه مدت عبارت است از روز شمار /33 درصد یک ماهه /03 درصد سه ماهه 3/7 درصد شش ماهه 7 درصد و نه ماهه 0/ درصد. و درصد جذب هر کدام از سپردههای کوتاه مدت از کل تجهیز منابع بصورت زیر می باشد: روزشمار /7 درصد یک ماهه / درصد سه ماهه 7/3 درصد شش ماهه 7/0 درصد و نه ماهه 7/3 درصد. سپرده های بلند مدت شامل سپرده های یکساله دو ساله سه ساله چهار ساله و پنج ساله می باشد که سپرده یکساله اولویت اول دو ساله اولویت دوم سه ساله اولویت سوم چهار ساله اولویت چهارم و پنج ساله اولویت پنجم را دارد. درصد جذب هر کدام از سهم سپرده های بلند مدت عبارت است از یک ساله /77 درصد دو ساله / درصد سه ساله /3 درصد چهار ساله / درصد و پنج ساله 7/7 درصد. و درصد جذب هر کدام از سپردههای بلند مدت از کل تجهیز منابع بصورت زیر می باشد: یکساله 7/3 درصد دو ساله 7/7 درصد سه ساله 7/7 درصد چهار ساله 7/0 درصد و پنج ساله 7/ درصد. منابع - بهمنی محمود و محمد بهمند )73(. بانکداری داخلی )تجهیز منابع پولی( چاپ سوم تهران: مؤسسه عالی بانکداری ایران. 5
- فرجی یوسف )730(. پول و ارز و بانکداری چاپ یازدهم تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی وابسته به مؤسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی. 7 -ونوس داور و میترا صفائیان )73( روش های کاربردی بازاریابی خدمات بانکی چاپ چهارم تهران: انتشارات نگاه دانش. 3- شاملو مهدی )73( بازاریابی ومشتری مداری در بانک چاپ دوم تهران: انتشارات اندیشه مانا. 0 -صالحی سید مرتضی )733( اصول مدیریت و کاربرد آن در بانک ها. 3 -حاجی نبی مژگان )733( خلق مشتریان پرسود و ارائه خدمت به آنان دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. - اژدری رسول )70( بررسی تأثیر مهارت های مدیریتی رؤسای شعب بانک تجارت شهر تهران بر میزان سود آوری آنها دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. 7- نادری ناصر )703( بررسی و تعیین عوامل مؤثر بر جذب سپرده های قرض الحسنه پس انداز بانک تجارت قلمرو تهران بزرگ دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. -خفتان پژوه محسن )73( بررسی تطبیقی نظرات مشتریان و مدیران شعب بانک رفاه در زمینه رابطه عوامل آمیخته بازاریابی خدمات با جذب مشتری پایان نامه دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. Bove, L. Simon J. Pervan, Sharon E. Beatty, Edward Shiu (008) Service worker role in encouraging customer.organizational citizenship behaviors, Journal of Business Research De Brower, Joseph. Interprise Miner Reveals Hidden Patterns. [005.09.]. [online]. (www.sas.com). ][005.09.4 Jackson, chris. History of Strategis and Chalenges of Database Marketing. [005.09.].[on line]..](www.bank.bisys.com). [005.09.5 53